Nasza szkoła

Honorowy poczet sztandarowy szkoły - absolwenci: dyrektor WBK Krystyna Koszylowska, satyryk Zbigniew Jujka, prof. Joachim Benyskiewicz. 75 lecie istnienia polskiej szkoły w Nowym Kramsku, 2004 r.

Powstanie polskich szkół na Pograniczu Polski – Ziemiach Zachodnich to problem mniejszości narodowej, jaką stanowili Polacy zamieszkali w Rzeszy. Konstytucja weimarska z 1919r. zapewniała mniejszości obcojęzycznej prawo rozwoju w języku narodowym, ale rzeczywistość na Babimojszczyźnie była inna.
Otwarcie polskich szkół na Babimojszczyźnie (w.: Joachim Benyskiewicz, Babimojszczyzna w latach 19191 – 1945, Wydawnictwo „Rodło”, Zielona Góra 1994, s. 121 – 143) był wieloletnim procesem starań polskich towarzystw i polskich posłów w pruskim sejmie, zwłaszcza posła Jana Baczewskiego, który stworzenie szkół polskich na Pograniczu obrał sobie za cel życiowy i Stanisława Sierakowskiego. Upór i konsekwencja Polaków w staraniach o utworzenie polskich szkół doprowadziły do ich otwarcia w 1929r. Pierwszą polska szkołę na Ziemiach Zachodnich otwarto w dniu 1. maja 1929r. w Starym Kramsku, następne 10. czerwca w Dąbrówce, 11. czerwca w Nowym Kramsku i Podmoklach Małych, 14. września 1930r. w Babimoście. Inauguracje otwarcia szkół polskich w poszczególnych miejscowościach były, jak podkreślali Niemcy, świętem radości lub triumfem polskości.
Publiczna Szkoła Powszechna utworzona w Nowym Kramsku 11. czerwca 1929r. mieściła się w trzech klasach – izbach domów prywatnych, użyczonych przez rodziny: Obstów, Adamów, Krawców (w.: Joachim Benyskiewicz, Babimojszczyzna w latach 19191 – 1945, Wydawnictwo „Rodło”, Zielona Góra 1994, s. 13.).
Pierwszym dyrektorem szkoły był Włodzimierz Szews (11. 06. 1929 – 13. 01. 1930), kolejnymi: Władysław Sroka (24. 01. 1930 – 01. 01. 1938); Roman Jaskólski ( 01. 01. 1938 – 11. 08. 1939; dwa miesiące zastępowała Jaskólskiego, podczas jego choroby, Maria Zientara Malewska (19. 04. 1939 – 30. 06. 1939).
W roku 1939 po wybuchu II wojny światowej władze niemieckie zamknęły polską szkołę aresztując nauczycielkę Marię Zientarę Malewską. Kronikę, wszystkie akta szkolne, wiele polskich książek z biblioteki szkoły polskiej, epidiaskop i inne pomoce naukowe przechowywała Apolonia Krawiec. Przedmioty te ukryła w sianie w stodole. Był to bohaterski wyczyn, za który groziła kara śmierci. Wśród innych mieszkańców wsi, przechowujących książki były: Marianna Białecka i Jadwiga Benyskiewicz. Ogółem wieś przechowała ponad dwieście tomów książek.
Po zakończeniu II wojny światowej i powrocie Nowego Kramska do Macierzy 8. maja 1945r. otwarto szkołę, której kierownictwo objął Wiesław Sauter znany na Ziemi Lubuskiej działacz społeczny i badacz przeszłości regionu. Funkcję tę pełnił z roczną przerwą do 1955. W roku szkolnym 1945/ 46 kierownikiem szkoły był Leon Obst. A od 01. 07. 1946r. powrócił na to stanowisko Wiesław Sauter. Kolejnymi dyrektorami szkoły byli: Witold Kruchlik (1955 – 1961); Ryszard Gabriel (1962 – 1965) – jako pierwszy z dyrektorów podjął starania dotyczące rozbudowy szkoły (1964r.), a następnie powołał Komitet Budowy Szkoły (1965r.) jako czyn dla uczczenia XX lecia Polski Ludowej; Władysław Stoll (1965 – 1973) – budowniczy nowego budynku szkoły- kramskiej tysiąclatki, Antoni Jakubowski (1973 – 1986); Elżbieta Krawiec (PO marzec 1986 – sierpień 1986); Marek Kuc (1986 – 1990); Stefania Wachowska (1990 – 1998). Obecnym dyrektorem szkoły od roku 1998 jest jej absolwentka – mgr Maria Waligóra.
W 1967r 03. września oddano do użytku nowy gmach szkoły, wybudowany jako pomnik 1000- lecia Państwa Polskiego, w myśl hasła: „Tysiąc szkół na tysiąc lat”. W znacznym stopniu dokonano tego w czynie społecznym przez mieszkańców wsi, którym przewodził Komitet Budowy Szkoły, na czele którego stanął Przewodniczący Prezydium Gromadzkiej Rady Narodowej – Tomasz Sarbak oraz ówczesny kierownik szkoły- Władysław Stoll.
Szkoła nowokramska poddana była wielu administracyjnym zmianom. Od 01. 09. 1973r. utworzono Zbiorcze Szkoły Gminne, tak więc SP w Nowym Kramsku podlegała dyrektorowi GSZ W Babimoście. Natomiast do SP w Nowym Kramsku zaczęli uczęszczać uczniowie kl. IV – VI ze Starego Kramska. W Starym Kramsku pozostała szkoła w ograniczonym wymiarze dla uczniów kl. I- III.
02. 09. 1979r. nastąpiła likwidacja Punktu Filialnego w Starym Kramsku i od tej pory wszyscy uczniowie w Wojnowa i Starego Kramska dojeżdżali do Nowego Kramska.
Kolejną zmianą administracyjną w szkole (1993r. )był powrót dzieci z Wojnowa do szkolnego obwodu macierzystego, którym jest Gmina Kargowa. Natomiast w roku 2002 na podstawie Uchwały Nr XXXII/ 165/ 02 Rady Miejskiej w Babimoście z dnia 10. 10. 2002r. szkoła nasza stanowi Zespół Edukacyjny im. Bojowników o Polskość Ziemi Kramskiej wraz z przedszkolami w Nowym i Starym Kramsku. Swoją opieką dydaktyczno – wychowawczą obejmujemy zatem większy krąg młodego pokolenia kramszczan.
Szkoła przez wszystkie lata była ośrodkiem kulturalnym wsi. Z jej inicjatywy odbywa się wiele imprez, które integrują środowisko lokalne. Pamiętamy o historii naszych ziem, kultywujemy tradycje kramskie.
Celem nadrzędnym szkoły jest nauczanie i wychowanie młodzieży szkolnej.
Maria Waligóra, fragment referatu wygłoszonego
podczas obchodów 75 lecia istnienia polskiej szkoły w Nowym Kramsku, 2004 r.

Maria Waligóra, fragment referatu wygłoszonego podczas obchodów 75 lecia istnienia polskiej szkoły w Nowym Kramsku, 2004 r.

Sztandar szkoły z rąk dyrektor mgr Marii Waligóry przejmują: Weronika Szymańska, Patryk Reimann, Katarzyna Wencel, 2004 r.