- Ej, łod kogo żyś ty jes? – zagadnęła przechodzącego chłopca opiekunka Wiolinek, używając kramskiej gwary. Niespeszone dziecko dziarsko odparło:
- Od Piotrka.
Ta migawka stanowi sens dzisiejszego wydarzenia w Zespole Edukacyjnym im. Bojowników o Polskość Ziemi Kramskiej w Nowym Kramsku – organizacji XXII Festiwalu Kultury Regionalnej Nowe Kramsko 2022. Wypowiedź chłopca utwierdza w przekonaniu, że takie działania sprawiają, że dzieci wiedzą skąd pochodzą, utożsamiają się ze swoją Małą Ojczyną, kultywują gwarę regionalną, grę na ludowych instrumentach regionalnych, śpiew, taniec, stroje, jedzenie. A wszystko to zebrane w jednym słowie: TRADYCJA, która wg Ezra Pound jest “pięknem, które chronimy, a nie więzami, które nas krępują” (Ezra Weston Loomis Pound (1885–1972) – amerykański poeta, tłumacz, publicysta i krytyk literacki – źródło: https://pl.wikiquote.org/wiki/Ezra_Pound).
Po dwóch latach organizacji Festiwali online (w formie prezentacji i filmu) powróciliśmy do folklorystycznych spotkań na żywo, żeby „dźybko się spotkać i łopowiedzieć ło naszym folklorze” (Tekst pisany gwarą kramską: „żeby „dźybko się spotkać i łopowiedzieć ło naszym folklorze” - „żeby trochę się spotkać i opowiedzieć o naszym folklorze”). Tegoroczny Festiwal zgromadził rodzimych artystów: Kapelę Koźlarską Szkoły Podstawowej w Nowym Kramsku, której mistrzem jest Jurek Skrzypczak, grupy przedszkolne: Biedronki ze Starego Kramska pod opieką p. Aleksandry Zakrzewskiej; Tuptusie z Nowego Kramska pod opieką p. Ludmiły Popiołek, Orzełki z Nowego Kramska pod opieką p. Renaty Adamczak oraz szkolny zespół taneczno – wokalny Wiolinki pod opieką p. Wioletty Malinowskiej i Katarzyny Szymańskiej.
Nim oficjalnie rozpoczęliśmy Festiwal, odwiedził nas Mistrz Jurek Skrzypczak z kapelą i wprowadził społeczność szkolną w festiwalowy nastrój. Kapela zagrała, a brać uczniowska zaśpiewała naszą piosnkę powitalną “Festiwal, festiwal, dziś festiwal mamy”.
Instrumentaliści po raz kolejny potwierdzili, że „ludowa kultura nie zaginóła”, prezentując przyśpiewki zagrane na koźle białym weselnym, skrzypcach i klarnecie es. Przedszkolacy ze Starego Kramska przypomnieli przyśpiewkę „Krumskie dźywki” prezentując piękne gwarowe słowa wyśpiewane melodyjnie, nutkę choreografii, a wszystko okraszonej strojem, elegancją sceniczną i uśmiechem. Tuptusie z Nowego Kramska poczęstowały widzów niespodzianką w postaci ukraińskiego tańca z choreografią, w której nie zabrakło popisu artystycznego p. Ludmiły. Kolorowe spódniczki, piękne wianki i ukraińska piosenka, to przemiły gest solidarności z Ukrainą. Nowokramskie Orzełki – starszacy zatańczyli śpiewogrę „Siała baba mak” i regionalnego „Mikołajka.” Energia, profesjonalizm, wianki z żywych kwiatów, nieskazitelna gwara – to atuty, które na długo pozostaną w pamięci oglądających.
Na koniec scenę zapełniły Wiolinki. Kolorowe stroje, stukot butów, uśmiechy, szelest spódnic, taniec i śpiew, to moment prezentacji zespołu. Dzieci zatańczyły tańce regionalne: „Jadwigę”, „Szewczyka” i „Schmidta”. Uczestnicy Festiwalu ubrali stroje ludowe charakterystyczne dla swojej miejscowości. Do grupy uczniów dołączyła dyrektor ZE w Nowym Kramsku – p. Patrycja Pempera - Cichy, podkreślając tym samym szacunek dla tradycji, której jest spadkobierczynią.
Po zakończonych prezentacjach artystycznych podsumowano XV konkurs Poetycki Złota Kwyrla 2022. Protokół z obrad jury odczytała p. Irena Niewiadomska. Wręczono nagrody przybyłym gościom: Uczniom ze Szkoły Podstawowej w Podmoklach Małych i z Dąbrówki Wielkopolskiej oraz ich opiekunom. Pani Irena podziękowała Uczniom i opiekunom za troskę o słowo i dbałość o jego piękno.
Na koniec głos zabrała Pani Dyrektor Szkoły, która podziękowała za organizację Festiwalu oraz udział w nim. Odniosła się do wielkiej roli tradycji w życiu każdego człowieka, cytując fragment dialogu z polskiego filmu: „Tradycja to dąb, który tysiąc lat rósł w górę. Niech nikt kiełka małego z dębem nie przymierza! Tradycja naszych dziejów jest warownym murem. To jest właśnie kolęda, świąteczna wieczerza, to jest ludu śpiewanie, to jest ojców mowa, to jest nasza historia, której się nie zmieni” (Cytat z filmu Stanisława Barei „Miś”). Tym samym potwierdziła, że już za rok odbędzie się kolejne festiwalowanie.
Uwieńczeniem Festiwalu było wykonanie wspólnego dla wszystkich artystów zdjęcia, które stanie się “Kramszczanką 2022”. Artyści i goście tradycyjnie już zostali poczęstowani “krumskim” drożdżowym ciastem.
W imieniu Dyrekcji oraz organizatorów XXII Festiwalu Kultury Regionalnej Nowe Kramsko 2022 dziękujemy Artystom i Ich opiekunom za piękne występy, Rodzicom za przygotowanie dzieci i pyszny placek. Pani Asi Tomońskiej- Malinowskiej i uczniom z kl. 7 za wykonanie plakatu łąki, dziewczynkom z Wiolinek: Karolinie, Nikoli, Mai, Agnieszce, Mai, Milenie za pomoc w dekoracji sali. P. Mirosławowi Malinowskiego za przygotowanie sprzętu nagłaśniającego. Należy tu dodać, że Festiwal był pierwszą imprezą szkolną, podczas której wykorzystaliśmy nowy sprzęt nagłaśniający zakupiony przez Radę Rodziców Zespołu Edukacyjnego. Ukłon także w stronę Pani Danusi i pani Joasi za pomoc przy poczęstunku.
„Ładnie Wóm Bóg zapłać. A zajś przyćcie du nas na zarok”.
Opiekunki Wiolinek
Wioletta Malinowska i Katarzyna Szymańska
Opracowanie: WM
Foto: KS, MiM
